Federasyon/Türkiye Kupası

PC Lion yazmış bugün, oraya yorum yazacaktım aslında ama baktım çok uzayacak, en güzeli post yazıp orayı referans göstermek diye düşündüm.

Federasyon kupaları arasında Fransa'yı kesinlikle ilk sıraya koyarım. Profesyonel veya amatör her takıma açık bu kupa. Fransa Kupası'na katılmak isteyen başvuruyu yapıyor federasyona ve katılıyor kupaya. 2008-2009 sezonu için tam 6734 takım başvurmuş bu kupaya. Diğer ülkelere göre de fazlasıyla yüksek bir katılım anlamına geliyor bu. 54 takımın katıldığı Türkiye Kupası ile zaten kıyaslamıyorum bunu.

Bizim ülkemiz avrupa geneline bakıldığı zaman en saçma federasyon kupasına sahip. Süper Lig ve 1. Lig'den sonra 2. Lig'den 10 takımın ve 3. Lig'den 8 takımın da katılımıyla kupa tamamlanıyor. 2. Lig ve 3. Lig takımları öylesine dahil oluyor yani kupaya. Bu liglerdeki takım sayısıyla kıyaslandığında toplam 18 takımın katılımı ayıptan öte birşey değildir. Kimin hoşuna gidiyor ki bu uygulama ? Zaten takım sayısı yetersizken bir de üstüne UEFA Kupası'nın tarihindeki en kötü format olan deplasmansız 5 takımlı grup formatı ekleniyor, kupa iyice çekilmez hale geliyor. Yayın haklarını elinde bulunduran kuruluşun isteğine bağlanıyor bu, küçük takımlar yerine daha dişli takımların mücadele etmesinin ilgi çekeceği düşünülüyor. Halbuki bir kaç sürprize imza atıp 3-4 tur ilerleyen bir amatör takımı izlemek daha fazla ilgi çekmez mi ? Bugün bir amatör çıkıp Süper Lig'in ilk 10 sırasındaki bir takımı elese, önümüzdeki turlarda oynanacak muhtemel bir Kayserispor-Galatasaray maçından çok daha ilgi çekecek. Federasyonun kupayı inatla belirli takımlarla kısıtlaması, çekiciliğini azaltması günden güne bu kupanın önemini de azaltıyor. Bugün kupada iki tane Süper Lig dışı takımın oynayacağı final derbiler kadar olmasa da sıradan iki anadolu takımının oynadığı veya bir büyük takımla bir anadolü kulübünün oynadığı maçtan daha fazla ilgi çekecek bu açık ve net. Bir diğer olay da hafta içi tüm liglerde maçlar devam ederken bizim lige ara verip kupaya yoğunlaşmamız. Gerçi kimsenin umursadığı yok genel olarak, grupların son haftalarında bir büyük takımın çıkamama tehlikesi dışında bu saçma sapan format yüzünden heyecan duyan da yok. Geçtiğimiz sezon bu format uğruna harcanıp giden bir çok 1. Lig ve 2. Lig takımı var. Bu yıl da değişen birşey olmayacak, büyük sürpriz yaşanmazsa son 8'e Süper Lig takımları kalacak, belki bir tane de 1. Lig takımı. Çarşamba günleri lig maçı oynama keyfini yaşamadığımız gibi, eskiden fazlasıyla eğlenceli geçen Türkiye Kupası'nı da artık "daha eğlenceli olacak" yalanları ile günden güne kaybediyoruz.

Bizim ülkemiz için Fransa belki çok uç bir örnek oldu ama en azından tüm profesyonel takımlar katılsa ve tek maçlı eleminasyon sistemi uygulansa herşey daha keyifli, eğlenceli ve güzel olabilir. İngiltere'deki gibi tek maç usulü oynansa, güç dengesini biraz sağlamak için maçlar da hangi takım daha düşük ligdeyse onun sahasında oynansa ilgi çekme adına çok daha olumlu hamleler olur. Hem böylece yıllardır anadolunun çeşitli yerlerinde futbola azalan ilgi yeniden arttırılır. Bir 3. Lig takımının Türkiye Kupası'nda yoluna devam etmesi o şehirde belki de tarih boyu hiç büyük takım görmemiş, sıradan 3. Lig maçları yüzünden futboldan soğumuş insanların önüne büyük bir umut ışığı olacaktır. Bunları düşünmek, uygulamak, zor şeyler olmasa gerek..

Son olarak yazının başında değindiğim federasyon kupalarına katılım sayısıyla ilgili ufak bir sıralamaya göz atalım, ülkemizdeki takım sayısı bile federasyonun bu uygulamasının ne denli saçma olduğunu gözler önüne serecek. Bu ülkede sadece üstteki iki ligin etrafında değil, toprak sahaların da etrafında dönen bir futbol yaratmak için Türkiye Kupası'nın hayati bir adım olduğu umarım bir gün birilerinin aklında yer edecektir.

Avrupa liglerinde federasyon kupalarına katılım sayıları :

Ülke - Kupa Adı - Katılan Takım Sayısı
1. Fransa - Coupe de France - 6734
2. İngiltere - FA Cup - 762
3. Portekiz - Taça de Portugal - 210
4. Belçika - Beker van België - 112
5. Danimarka - Landspokalturneringen - 104
6. İngiltere - Football League Cup(Carling Cup) - 92
7. Hollanda - KNVB Cup - 88
8. İsveç - Svenska Cupen - 88
9. İskoçya - Scottish Cup - 82
10. İspanya - Copa Del Rey - 81
11. İtalya - Coppa Italia - 78
12. Almanya - DFB-Pokal - 64
13. Türkiye - Türkiye Kupası - 54
14. Hırvatistan - Hrvatski Nogometni Kup - 48

İspanya'da La Liga dışındaki takımlar için bir de Federasyon Kupası adı altında başka bir kupa oynandığını belirtmek lazım. Listeye Kral Kupası'nı aldım elbette.

Son yorumum büyük liglerin çoğunda binlerce yüzlerce takım hakim değil belki kupaya ama tüm liglerden katılımın sağlandığı sistemler mevcut çoğunlukla. Bu konuda bize en benzeyen ülke Almanya, oradaki takım sayısına, ülkenin büyüklüğüne/nüfusuna bakınca bizdeki gibi çok büyük bir tutarsızlık göze çarpıyor.